Μοναξια Και Μοναχικότητα

Η μοναχικότητα είναι η μοίρα του κάθε μεγάλου διανοητή, μια μοίρα που θρηνήθηκε κατά καιρούς, αλλά που εξακολουθεί να διαλέγεται σαν το μικρότερο ανάμεσα σε δυο κακά.
Α. Σοπενχάουερ

Αυτές τις μέρες σκέφτομαι πολύ για την μοναξιά ή μάλλον καλύτερα για την μοναχικότητα. Γιατί μοναξιά και μοναχικότητα αν και έννοιες σχεδόν ταυτόσημες δεν είναι το ίδιο πράγμα εντέλει.

                Η μοναξιά ετυμολογικά σημαίνει την κατάσταση της απομόνωσης και κυρίως της έλλειψης επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους. Η μοναξιά δηλαδή προκύπτει από την έλλειψη κάλυψης της ανάγκης της επικοινωνίας με τους άλλους.  Αν αυτή η επικοινωνία θα είναι βαθύτερη ή απλώς επιφανειακή εξαρτάται από τον χαρακτήρα του ατόμου. Έτσι, ένα άτομο μπορεί να νιώσει μοναξιά όταν είναι σε ένα δωμάτιο μόνος του ή και όταν είναι και με ανθρώπους γύρω του, μπορεί να νιώσει μοναξιά όταν βρεθεί σε ένα ξένο περιβάλλον όπου δεν γνωρίζει κανέναν όπως στην περίπτωση της μετακόμισης σε ένα ξένο μέρος ή ακόμα και την παρεύρεση σε μια εκδήλωση, ακόμα μοναξιά μπορεί να νιώσει κάποιος όταν χάσει ένα αγαπητό του πρόσωπο και ακόμα πιο πολύ όταν εκείνο το πρόσωπο ήταν αυτό που κάλυπτε την ανάγκη για επικοινωνία του ατόμου. Μοναξιά μπορείς να νιώσεις είτε έχεις ταίρι είτε όχι. Σπάνια μεν, μπορεί κάποιος να νιώσει μοναξιά από τις προσωπικές του επιλογές, χωρίς απαραίτητα να ήθελε να επιλέξει να γίνει μοναχικός. Στην μοναξιά πιστεύεις πως αν είχες δίπλα σου τον φίλο σου, ή τον σύντροφο σου, η κάποιον από την οικογένεια σου, ή έστω κάποιον άλλον, οποιονδήποτε θα ήταν καλυτέρα. Όμως δεν είναι έτσι. Τουλάχιστον όχι αν αυτοί δεν καταφέρνουν να καλύψουν την εσωτερική σου ανάγκη για επικοινωνία.

Η   λέξη μοναχικός από την άλλη ετυμολογικά βγαίνει από την λέξη μόνος, η οποία σημαίνει κάποιος που έχει απομείνει χωρίς συντροφιά ή βοήθεια απ τρίτους, αλλά ταυτόχρονα υποδηλώνει την μοναδικότητα κάποιου ατόμου. Είναι τυχαίο άραγε που άνθρωποι με μοναδικά χαρίσματα, φυσικά ή πνευματικά εν τέλει ήταν μοναχικοί ;

 «Η υψηλή μόρφωση απομονώνει πάντοτε, αλλάζει τη θέση των ατόμων και κάνει δύσκολη την επαφή και επικοινωνία με τους ανθρώπους. Αναζητούν τους λίγους που μπορούν να συνεννοηθούν μαζί τους, κι όταν δεν τους βρίσκουν κοντά τους, μένουνε μόνοι κι αφοσιώνονται στο έργο του» . (Σάμερτον)

Τίθεται το θέμα της μοναχικότητας από εξωτερικούς παράγοντες γιατί οι δικοί τους, οι οικείοι τους άνθρωποι, τους παραγκώνισαν και τους παραμέλησαν για διάφορους λόγους μέχρι που δεν έμεινε κάνεις πια να τους θυμάται ή να τους νοιάζεται και έτσι η μοναχικότητα έγινε κτήμα τους, δεν τους ενόχλησε ποτέ. Όμως είναι κι κάποιοι που από επιλογή τους κλείνονται στον εαυτό τους, εξαιτίας μια εσωτερικής ανάγκης συνειδητοποίησης του εαυτού ή ανάπτυξης της δημιουργικότητάς τους. Η μοναχικότητα δηλαδή είναι επιλογή συνειδητή,  που ή προκύπτει  επειδή νιώθουν πως οι άλλοι δεν τους δέχονται για αυτό που είναι και τους εμποδίζουν να αναπτύσσουν τον εαυτό τους, είτε γιατί θεωρούν –όπως παράδειγμα οι μοναχοί- πως η μοναχικότητα είναι ένας τρόπος  να έρθουν πιο κοντά στην επαφή τους με το θείο και την κατανόηση τους ως ένα κομμάτι του,  υπάρχουν και άλλοι που αναζητούν την μοναχικότητα γιατί την θεωρούν ως έμπνευση της δημιουργικότητας. Άλλωστε τα μεγαλύτερα έργα δημιουργήθηκαν από ανθρώπους που τουλάχιστον εκείνη την περίοδο περνούσαν μια περίοδο μοναχικότητας. «Μοναχικότητα, το καταφύγιο του στοχαστή, του μεγαλοφυή ο αχώριστος σύντροφος.» (Ρ. Έμερσον) Κάποιοι επιλέγουν την μοναχικότητα γιατί απογοητεύονται από τις καταστάσεις της  ζωής, και το θεωρούν ως μια ασπίδα της ψυχή τους.

Ίσως κάποιοι από αυτούς, να προσπάθησαν πραγματικά να επιλέξουν ένα άλλο δρόμο γιατί η μοναχικότητα είναι δύσκολη επιλογή, άλλα τελικά να είδαν πως δεν μπορούν διαφορετικά, έτσι επέλεξαν να βρουν τρόπους να αποδεχτούν τη κατάσταση τους, γιατί όπως έχει ειπωθεί.. «Ο βλάκας ψάχνει πώς να υπερνικήσει τη μοναξιά, ενώ ο σοφός βρίσκει τον τρόπο να την απολαμβάνει.» (Μ. Μάμτσιτς). Η μοναχικότητα απαιτεί πρώτα από όλα να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου, όχι με την έννοια να τον αγαπάς, αλλά με την έννοια να μπορείς να μείνεις μαζί του, να μην φοβάσαι να τον αντιμετωπίσεις ή  να μπορείς να συνεργαστείς μαζί του για να επιτύχεις τους απώτερους σκοπούς σου...  Άλλωστε… «Όποιος δεν αγαπάει τη μοναχικότητα δεν αγαπάει την ελευθερία, γιατί μόνο μέσα στη μοναχικότητα μπορείς να είσαι ελεύθερος.»  (Α. Σοπενχάουερ)

Συνοπτικά…

Τη μοναχικότητα, την επιλέγεις.
Η μοναξιά, σου επιβάλλεται.

«Η μοναξιά είναι η φίλη της θλίψης, ενώ η μοναχικότητα είναι η συνοδοιπόρος της πνευματικής ανύψωσης.» (Χ. Γκιμπράν)

Και επειδή ως γνωστόν λατρεύω την Τσεχία, και την κολλάω όπου μπορώ

μια τσέχικη παροιμία….

«Τυχερός εκείνος που έχει φίλους, αλλά αλίμονο σ’ εκείνον που δεν μπορεί χωρίς αυτούς.»

Τυχερός λοιπόν αυτός που δεν νιώθει μοναξιά αλλά είναι αρκετά δυνατός και σοφός, για να μπορεί να επιλέγει, ακόμα και την σποραδική, μικρότερης ή μεγαλύτερης διάρκειας μοναχικότητα.

Όσο για μένα, είμαι μοναχική και λατρεύω τις στιγμές που ΕΠΙΛΕΓΩ να είμαι μόνη μου. Αλλά πραγματικά φοβάμαι την μοναξιά τις ώρες που θα ήθελα να είχα κάποιον εκεί αλλά λόγο της επιλογής του μοναχικού μου δρόμου, δεν θα υπάρχει κανείς που να μπορώ να νιώσω ότι μπορεί να με καταλάβει...


Και για να μη το ξεχασω... Καλο μήνα..